top of page

SJU jazzpodium Utrecht, 1 juni 2011 
beeld: Ron Beenen
door: Kees Schreuders

​gepubliceerd in: Jazzenzo

 

Wat begon als gelegenheidsformatie voor VPRO’s Live op het Dak, is in zes jaar, drie albums en vele optredens verder, uitgegroeid tot The Ploctones als solide, bevlogen, ‘high energy’, live-act. Een aanstekelijke en eclectische mix van funk, rock, jazz, punk, latin en humor. Met primus inter pares Anton Goudsmit als visuele en compositorische smaakmaker op de Gretsch-gitaar. Als collectief, muzikaal en qua persoonlijkheid aan elkaar gewaagd en dat levert een spannende synergie.

  

In het Utrechtse SJU verschijnen ze, voor de vierde keer met de nieuwe drummer Kristijan Krajncan, op het podium. Jammer dat er voor een sta-concert setting is gekozen, want door het lage plafond zijn de zichtlijnen beperkt (met de verhuizing naar het Muziekpaleis zal dit probleem zich ongetwijfeld oplossen). Het duurt dan ook even voor het optreden op dreef komt en het publiek opgewarmd is. Maar de heren weten hier wel raad mee. In de tweede set schiet, zoals gebruikelijk, de fluit echt van de ketel, met repertoire van al hun albums.

Wat opvalt is dat het nerveuze, het onstuimige er een beetje af is en dat er meer tijd wordt genomen om een pointe te maken en dat er meer downtempo stukken gespeeld worden. Wat vaak als zeer samengebald overkwam, is wat meer uitgerekt. De â€˜high energy’ heeft plaats gemaakt voor â€˜high intensity’. Waarbij de groep laat zien ook met het subtielere idioom te kunnen overtuigen. Zoals in een fraai duet tussen de sax van Erfraïm Trujillo en de gitaar van Goudsmit tijdens ‘Ernesto’. Wat een bewonderingswaardige verscheidenheid aan gretig schurkende klankschakeringen weet de gedreven Goudsmit toch altijd weer uit zijn Gretsch te toveren.

De oudgedienden zijn gegroeid in hun samenspel en speelruimte. Ze weten elkaar nu nog beter op scherp te zetten en te houden. Fijn om de op vier- en vijfsnarige elektrische bas groovende Jeroen Vierdag meer op de voorgrond en ook regelmatig op contrabas te horen. Met name in de meer ingetogen stukken levert dat een rijkere klankkleuring op. De band geeft, de in 2009 in Nederland afgestudeerde Sloveen, Krajncan veel speelruimte om zijn kunnen te tonen en zich senang in de groep te voelen. In tegenstelling tot de voormalige drummer Martijn Vink, gebruikt hij in zijn klankpalet meer de trommels en soms z’n handen in plaats van sticks. Het groepsgeluid heeft er daardoor een verfrissende nuance bij gekregen.

Humor en the Ploctones zijn ook synoniem. Voor hen is de Frank Zappa vraag ‘Does humor belong in music?’ retorisch. Zo spat de ironie van het nummer ‘Jekker Die Jek’, dat klinkt als New Orleans in de Achterhoek. Er ligt ook altijd een knipoog op de loer met titels als ‘Kont’, ‘Xyouzo’ (ik zie you zo), ‘Paalangst’ en ‘Ben Benieuwd’. Muzikaal wordt er geraffineerd gehusseld met stijl citaten en genre fragmenten. Zoals regisseur Tarentino zich laat inspireren, door vele favoriete scenes uit allerlei genre films en deze opnieuw op eigen wijze te ensceneren en daar een nieuw, fris verhaal om heen bouwt. Zo lijken The Ploctones optredens, nummers en albums op te bouwen en zo een eigen genre op de kaart te zetten.

Deze tour staat in het kader van de release van hun nieuwste album: 3… 2… 1… Deze is samengesteld uit merendeels nieuw materiaal, dat tijdens hun vorige tour is opgenomen. Live komen the Ploctones immers het best tot hun recht. Jammer dat het kenmerkende ‘geneurie’ van Goudsmit niet is meegenomen in de registratie. Er wordt fijn materiaal gespeeld, waar onder Bill Evans’ ‘Time Remembered’. Vaak gaan sax en gitaar prettig met elkaar in gesprek, soms plagend, soms unisono. Op het album legt Martijn Vink zijn altijd boeiende ritme tapijten neer. Vierdag klinkt ook hier meer op de voorgrond. De band schroomt ook niet om eerder opgenomen materiaal weer in een nieuwe versie op de plaat te zetten, zoals ‘Muchacho’ en uitsmijter ‘Short Cuts’. De innerlijke noodzaak van The Ploctones zich te willen blijven vernieuwen is duidelijk.

Dit ‘schelmen’ kwartet is een zelfverzekerde viereenheid geworden, met een groot eclectisch vocabulaire. De band is zowel in de breedte als de diepte gegroeid. Muziek voor die luisteraars die van speelplezier houden.

 

The Ploctones weten van de fluit en de ketel

The Ploctones over The Ploctones

bottom of page